ATP transport. Jak zorganizować przewóz żywności?

Produkty żywieniowe są trudnymi towarami do przewozu. Transport żywności podlega wielu zasadom. To niezbędne, jeśli chcemy, aby mięso, owoce czy warzywa zachowały pożądaną jakość. Dlatego są opracowane zasady, których należy przestrzegać, by taki transport był bezpieczny i skuteczny. Jak wygląda ATP transport żywności i co jest w nim najważniejsze? Opiszemy w poniższym artykule. 

Umowa ATP transport — czego dotyczy i jakie przepisy są w niej zawarte?

Jest to umowa dotycząca międzynarodowych przewozów towarów szybko psujących się i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych dla takich produktów. Do umowy ATP zostały wpisane takie artykuły spożywcze jak owoce, warzywa czy produkty mleczne o krótkim terminie ważności. Jest to obszerny akt prawny, w którym znajdziemy regulacje dotyczące przewozu towarów żywnościowych szybko psujących się. Określa ona warunki techniczne ich przewozu, znaki rozpoznawcze dla takiego rodzaju transportu oraz wzory świadectw, jakie powinien posiadać kierowca odpowiedzialny za taki przewóz.

Głównym celem zapisów zawartych w umowie ATP jest optymalizacja transportu ładunków z towarami szybko psującymi się lub z krótkim terminem ważności. Stosowanie tych przepisów zapewnia bezpieczeństwo przewozu towarów żywnościowych, co jest niezwykle istotne dla zachowania zdrowia ludzi.

Umowa ATP — historia

Umowa ATP została sporządzona oraz podpisana w Genewie 1 września 1970 roku. Wszystkie strony biorące udział w tym porozumieniu zostały wymienione na stronie internetowej Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Do 2018 roku do konwencji ATP przystąpiły kraje Azji i Europy. Było ich blisko 50. Polska podpisała ją w roku 1984. Podpisując taką umowę, każde państwo jest zobowiązane do utrzymania odpowiedniej jakości transportowanej żywności oraz rozwoju handlu międzynarodowego.

Umowa ATP zamiennie nazywana również jako Konwencja ATP jest ciągle aktualizowana. Zajmuje się tym specjalna grupa robocza działająca przy ONZ. Jest ona znana jako WP 11. To oni dbają, aby regulacje prawne dotyczące przewozu towarów łatwo psujących się były aktualne. Dzięki temu można stale podnosić jakość przewozów towarów z krótkim terminem przydatności do użytku.

Jakiego rodzaju transportu dotyczy umowa ATP?

Konwencja ATP dotyczy transportu żywności, która może szybko ulec zepsuciu lub ma krótki termin przydatności do użytku. Przewóz takiego rodzaju odbywa się za pomocą chłodzonych mechanicznie środków transportu.

Konwencja ATP i przepisy w niej zawarte mają moc w przypadku:

• transportu morskiego — w tym wariancie transport może odbywać się tylko w szczególnych przypadkach. Jest możliwy, kiedy trasa jest krótsza niż 150 kilometrów, a zawartość ładunku jest przewożona bez przeładunku środkami transportu przeznaczonymi do przewozów lądowych,
• transportu samochodowego,
• transportu kolejowego.

Zasady przewozu towarów szybko psujących się i z krótką datą ważności

W ramach konwencji ATP istnieje wiele aspektów powiązanych z transportem żywności łatwo psującej się na trasach międzynarodowych.

Według umowy ATP kwestie istotne dla takiego rodzaju transportu to:

• wyposażenie i warunki techniczne, jakie są zobowiązane spełniać wszystkie pojazdy wykorzystywane w transporcie żywności krótkoterminowej,
• temperatura, w jakiej trzeba przewozić oraz przechowywać artykuły żywnościowe o krótkim terminie przydatności do użytku,
• zasady kontroli, one ułatwiają utrzymanie określonych warunków, które są konieczne do transportu artykułów żywnościowych oraz pomagają szybko wykryć wszelkie nieprawidłowości (kontroli urządzeń chłodniczych, kontroli zgodności z przepisami),
• procedury oraz sposoby pomiaru warunków, w których znajdują się przewożone produkty,
• szczegóły dotyczące opakowań transportowych.

Warunki przewozu towarów dla poszczególnych produktów — przykłady

Wiemy już, że umowa ATP dotyczy przewozu artykułów spożywczych o krótkim terminie ważności lub takich, które mogą szybko ulec zepsuciu. Można tu wymienić na przykład świeże ryby, które muszą być przewożone w lodzie. Temperatura ta powinna być równa +2 stopnie Celsjusza. Z kolei produkty mleczne czy jogurty muszą być transportowane w temperaturze równej + 4 stopnie Celsjusza. 

Środki przewozu przeznaczone do transportu ATP według konwencji ATP

W załączniku pierwszym do konwencji ATP (umowy ATP) są wymienione środki transportu, którymi może być przewożona żywność szybko psująca się. Poniżej krótki opis każdego z nich.

Środek transportu, który jest izolowany termicznie — izotermiczny 

Jest to pojazd, którego nadwozie wykonano z izolowanych termicznie ścian wraz z drzwiami, podłogą czy dachem. Ta izolacja ma za zadanie ograniczenie wymiany ciepła pomiędzy wewnętrzną a zewnętrzną powierzchnią nadwozia. 

Musi się to odbyć w taki sposób by, środek transportu został zaliczony do jednej z dwóch kategorii:

1. środek transportu ze zwyczajną izolacją termiczną,
2. izotermiczny środek transportu ze wzmocnioną izolacją termiczną.

Środek transportu posiadający układ chłodzący — lodownia 

Jest to taki środek transportu żywności, który posiada swoje źródło chłodzenia (np.lodu naturalnego) lub inne urządzenie mechaniczne albo absorpcyjne, które pozwoli obniżyć temperaturę wewnątrz pojazdu oraz utrzymać ją przy wysokiej temperaturze zewnętrznej. 

W tej kategorii wyróżniamy cztery klasy pojazdów:

1. Temperatura jest na poziomie nieprzekraczającym + 7 stopni Celsjusza — klasa A,
2. Temperatura nie jest wyższa niż – 10 stopni Celsjusza — klasa B,
3. Temperatura na poziomie – 20 stopni Celsjusza -klasa C,
4. Temperatura nie wyższa niż 0 stopni Celsjusza — klasa D.

Środek transportu z mechanicznym urządzeniem chłodzącym — chłodnia

Jest to taki środek transportu, który jest izolowany termicznie. Jest on wyposażony, we wspólne dla kilku pojazdów bądź indywidualne dla każdego z nich, urządzenie chłodnicze (mechaniczny agregat sprężynowy lub urządzenie absorpcyjne). Tak wyposażony środek transportu pozwala na transport żywności w temperaturze zewnętrznej + 30 stopni Celsjusza. Ponadto pozwala na tyle obniżyć temperaturę wewnątrz pojazdu, że przewożony towar zostanie dostarczony w nienaruszonym stanie. Dla takiego rodzaju transportu również powstała klasyfikacja, która dzieli się na klasy od A do F, w których podane konkretne temperatury zachowane w trakcie danego przewozu.

Ogrzewany środek transportu

Ogrzewanych środków transportu używa się do przewozu produktów wymagających wysokiej temperatury. Jest to pojazd z izolacją termiczną, który jest wyposażony w urządzenie grzewcze. Pozwala ono na podwyższenie temperatury oraz utrzymanie jej nas stałym poziomie przez okres 12 godzin. Taka temperatura wynosi +12 stopni Celsjusza przy określonej średniej transportu dla obu klas:

1. Klasa A. Przy temperaturach zewnętrznych – 10 stopni Celsjusza,
2. Klasa B. Przy temperaturach zewnętrznych – 20 stopni Celsjusza.

Dlaczego transport żywności ATP dobrze jest zlecić fachowcom?

Transport żywności, która ma krótki termin przydatności do użytku lub artykułów spożywczych szybko psujących się to niemałe przedsięwzięcie logistyczne. Istotne jest zapewnienie nie tylko odpowiednich warunków w kontenerze transportowym, ale również czasu przejazdu takiego przewozu. Nie może za bardzo się przedłużyć, ponieważ negatywnie wpłynie to na przewożony ładunek. 

Zorganizowanie takiego transportu warto powierzyć specjalizującym się w tym firmom. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że nasz towar zostanie dostarczony w sposób bezpieczny. To oni zadbają o wszystkie szczegóły — przewóz zostanie zrealizowany zgodnie z normami środków transportu chłodzonych lub w izolowanych cieplnie środków transportu. Dodatkowo będziemy spokojni o to, że wszystkie formalności oraz procedury będą zgodne z tym, jak należy przechowywać dany towar. Poza tym fachowcy opracują optymalną trasę , która będzie gwarancją, że nasz towar dotrze do odbiorcy w dobrym stanie i zgodnie z przepisami prawnymi.

Transport ATP jest niezwykle istotną gałęzią dla branży TLS. Jest to też niezwykle trudny do nadzorowania proces. Dlatego przed uruchomieniem tej gałęzi przewozu warto zapoznać się z przepisami zawartymi w umowie ATP. To pomoże dobrze przygotować się do wykonywanych takich usług.