transport drogowy

Rodzaje transportu drogowego

Transport jest zespołem czynności powiązanych z przemieszczaniem dóbr materialnych oraz osób przy wykorzystaniu odpowiednich środków (np. samolotu, samochodu, statku czy kolei). Razem z produkcją oraz obrotem towarami jest częścią koncepcji logistycznej. Transport dzieli się na różne podgrupy. Jednym z podziałów jest ten ze względu na sposób przemieszczania się. W tym artykule opiszemy rodzaje transportu drogowego.

Transport drogowy definicja

Pod pojęciem transportu drogowego należy rozumieć wszystkie czynności zmierzające do przewozu ładunków lub osób. Może się to odbywać na potrzeby prywatne lub w ramach działalności gospodarczej. Określenie to obejmuje nie tylko przewóz bezpośredni, ale także:

  • każdy przejazd po drogach lądowych, świadczony przez przedsiębiorcę pomocniczo w stosunku do prowadzonej działalności,
  • działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób,
  • działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w transporcie rzeczy.

Rodzaje transportu drogowego

Istnieją dwa podziały transportu drogowego. Pierwszy to rozgałęzienie ze względu na wskaźnik terytorialny – wówczas dzielimy go na transport krajowy i transport międzynarodowy. Drugi to podział na transport zarobkowy oraz niezarobkowy.

Krajowy transport drogowy

Jest to wykonywanie działalności gospodarczej świadczącej usługi transportowe odbywające się na terenie jednego kraju. Ważne jest też wykorzystywanie zespołów pojazdów zarejestrowanych w tym państwie. Za transport krajowy uznaje się ten, który odbywa się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej z zastrzeżeniem, że miejsce startu i zakończenia trasy znajduje się na terytorium kraju.

Międzynarodowy transport drogowy

Taki rodzaj przewozu drogowego jest związany z transportem osób oraz rzeczy z pomocą kołowych środków transportu. Za takie uznaje się samochody dostawcze z naczepą albo przyczepą, auta osobowe i pojazdy kolejowe. Przez międzynarodowy transport drogowy rozumieć można każdy przejazd po drogach lądowych obejmujący różne kraje. Obejmuje to zarówno transport zarobkowy, jak i indywidualne środki transportu.

rodzaje transportu drogowego
Różne rodzaje transportu drogowego wymagają rozbudowanej infrastruktury.

Zarobkowy transport drogowy

Do tego rodzaju transportu zaliczamy każdy przejazd, który jest świadczony za opłatą. Należą do niego wszelkie usługi przewozu samochodem świadczone przez podmioty, których główną działalnością gospodarczą jest działalność transportowa. Natomiast usługi przewozowe świadczone odpłatnie przez podmioty, których działalność nie jest z tym związana, nazywamy transportem drogowym gospodarczym.

Niezarobkowy transport drogowy

Jest to każdy przewóz na własne potrzeby. Przejazd po drogach publicznych osób lub towaru wykonywanego przez konkretnego przedsiębiorcę jako pomoc w stosunku do jego podstawowej działalności gospodarczej. W tym przypadku należy spełniać następujące warunki:

  • pojazd prowadzony jest przez przedsiębiorcę lub jego pracowników,
  • przedsiębiorca ma prawo do użytkowania pojazdów samochodowych,
  • transport ładunków dotyczy tych, które są własnością przedsiębiorcy lub zostały przez niego zakupione czy sprzedane.

Transport kombinowany

W transporcie drogowym wyróżniamy jeszcze jeden rodzaj, również ujęty w ustawie o ruchu drogowym. Jest to przewóz kombinowany, aby dobrze zrozumieć to pojęcie, trzeba wiedzieć, że jest to taki rodzaj transportu, podczas którego samochód ciężarowy, naczepa lub przyczepa — z jednostką ciągnącą lub bez niej — korzysta z drogi na jednym z odcinków trasy ładunku. Zazwyczaj jest to początkowy lub końcowy jej fragment. Na pozostałej ciągłości przewozu wykorzystuje się transport kolejowy, żeglugę śródlądową lub transport morski – z zastrzeżeniem, że odcinek wodny nie może być krótszy niż 100 km w linii prostej.

Należy pamiętać, że przewóz kombinowany to taki, który wykonuje się przy użyciu dwóch różnych gałęzi transportu. Jeden z nich (bierny) jest przewożony przez drugi (czynny). Druga składowa transportu kombinowanego wykorzystuje do tego odpowiednią infrastrukturę transportową oraz zużywa energię. Dobór aktywnego środka transportu w tym przypadku odbywa się na zasadzie maksymalizacji korzyści osiągniętych z jego użycia.

Rodzaje przewozu kombinowanego

Wśród rodzajów przewozu kombinowanego możemy wyróżnić:

  • nietowarzyszący transport kombinowany to taki rodzaj przewozu, gdzie transportowa jednostka drogowa (nadwozie wymienne, naczepa czy kontener) przewożona jest za pomocą innej gałęzi transportu bez udziału kierowcy,
  • towarzyszący transport kombinowany – jest to przewóz drogowy środków transportu takiego rodzaju jak zestawy ciężarowe (ciągnik plus naczepa) oraz ciężarówki z udziałem kierowców, którzy czas podróży spędzają w kuszetkach.

Infrastruktura transportu drogowego

Infrastrukturę transportu drogowego tworzą na przykład: roboty drogowe, grunt czy konstrukcje budowlane, takie jak: tunele, mosty, wiadukty przejazdy kolejowe, osłony śniegowe, znaki drogowe, parkometry oraz urządzenia świetlne i sygnalizacyjne. Możemy ją podzielić na:

  • infrastrukturę liniową, czyli drogi i tory kolejowe,
  • punktową – są mini między innymi przystanki, węzły drogowe, parkingi, stacje benzynowe punkty przeładunkowe, myjnie samochodowe czy stacje kontroli pojazdów.

Innym kryterium podziału jezdni jest jej dostępność. Tutaj wyróżniany:

  • drogi ekspresowe – prowadzą do nich węzły i skrzyżowania jednopoziomowe. Mogą to być drogi jedno oraz dwukierunkowe,
  • autostrady — można na nie wjechać przez węzły na przecięciach z wyselekcjonowanymi drogami publicznymi. Odbywa się tam ruch bezkolizyjny, które gwarantują dwie jezdnie jednokierunkowe.
  • drogi ogólnodostępne – dwu lub jednojezdniowe.

Prócz takiego rozłamu można klasyfikować drogi ze względów technicznych na pięć klas. Pierwszą klasą są drogi międzynarodowe, a piątą drogi lokalne.

Infrastruktura liniowa transportu drogowego

Infrastrukturę liniową, czyli drogi, dzielimy na twarde oraz gruntowe. Dodatkowo możemy wyróżnić drogi publiczne oraz niepubliczne zwane inaczej wewnętrznymi i prywatnymi. Istnieją też podziały dróg publicznych, m.in. ze względu na funkcje. W tym przypadku wyróżniony:

  • drogi wojewódzkie,
  • drogi krajowe,
  • drogi gminne,
  • drogi powiatowe,
  • drogi miejskie (ulice),
  • drogi lokalne,
  • drogi zakładowe.
samochody osobowe
Do transportu drogowego zaliczamy pojazdy publiczne, ale też prywatne samochody osobowe.

Środki transportu drogowego

Wśród środków transportu drogowego wyróżniamy:

  • środki do przewozu osób – możemy je podzielić na indywidualne, to znaczy samochody osobowe, rowery czy motorowery oraz te do przewozu transportu zbiorowego (autokary, trolejbusy, autobusy,
  • środki transportu ładunków – są nimi między innymi samochody ciężarowe, dostawcze czy ciągniki.

Należy również pamiętać o rozwiązanych pośrednich. Nadają się one zarówno do transportu osób, jak i ładunków – tak zwane samochody towarowo-osobowych.

Zalety i wady transportu drogowego

Każdy sposób przemieszczania się ma inne cechy. Również w przejazdach drogowych można wskazać wiele zalet oraz wad takiego typu transportu. Poniżej wymieniamy najważniejsze plusy i minusy transportu drogowego.

Zalety transportu drogowego

Niewątpliwie największą z zalet transportu drogowego w Polsce jest to, że za jego pośrednictwem można dotrzeć niemal do każdego miejsca. Ma na to wpływ rozbudowana infrastruktura drogowa. Pozwala ona również na organizację międzynarodowych przewozów. Kolejnym dużym plusem jest niewielki koszt utrzymania. Dodatkowo pojazdy ruchu drogowego bez większych problemów można przystosować do przewozu ładunków różnorakiego rodzaju.

Wady transportu drogowego

Bezdyskusyjną wadą takiego rodzaju transportu jest negatywny wpływ na środowisko naturalne. Jako kolejny minus przewozu drogowego można wskazać jego niewielką ładowność. Szybkość przejazdu jest uzależniony od warunków pogodowych. Problemem może być również spore zagęszczenie ruchu, które powoduje duże korki. Aby uniknąć wszelkich problemów takiego rodzaju, niezwykle ważna jest odpowiednia logistyka transportu.

Do kogo należy kontrola transportu drogowego?

Do organów kontrolujących transport drogowy należy:

  • Inspekcja Transportu Drogowego – do nich należy sprawdzenie pojazdów ciężarowych oraz autobusów,
  • Policja – kontrole ma prawo przeprowadzić nie tylko drogówka, ale również każdy inny funkcjonariusz policji,
  • Straż Graniczna,
  • Służba Celna,
  • Straż Miejska i Gminna – ma prawo do kontroli pojazdów w ograniczonym zakresie,
  • Straż Leśna i Straż Parków Narodowych – ma uprawnienia do kontroli jedynie na terenie parków oraz lasów.

Transport samochodowy to jeden z najbardziej powszechnych sposobów przemieszczania się ludzi i towarów. Jest to nie tylko popularny, ale również wygodny i łatwy sposób przemieszczania się, który umożliwia dostęp do różnych miejsc. Taki rodzaj przewozu obejmuje różne rodzaje pojazdów. Wraz z postępem technologicznym, pojawiają się coraz bardziej zaawansowane technologie w dziedzinie transportu drogowego, takie jak autonomiczne samochody, które mają potencjał zmniejszenia liczby wypadków drogowych.

Ważne jest, aby transport drogowy był bardziej zrównoważony i skuteczny. W tym celu konieczne jest zwiększenie wykorzystania transportu publicznego oraz propagowanie zrównoważonych metod przemieszczania się, takich jak chodzenie i jazda na rowerze. Jest on jednym z najważniejszych sposobów przemieszczania się na świecie. Aby zminimalizować jego negatywne skutki, konieczne jest wdrożenie odpowiednich środków regulacji, a także stosowanie nowoczesnych technologii.

Podobne wpisy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *